Starą, sięgającą jeszcze średniowiecza, tradycję adoracji Grobu Pańskiego podtrzymali polscy uchodźcy na Węgrzech w czasie II wojny światowej. Namacalnym dowodem tego jest stara fotografia Grobu Chrystusa wykonana w Wielki Piatek, 22 marca 1940 roku w Sárvár, najprawdopodobniej w kościele pw. Świętego Władysława Króla Węgier (Szent László Római Katolikus Templom), a następnie wysłana przez polskiego oficera - jako karta pocztowa - do rodziny mieszkającej w Krakowie. Przy Grobie Chrystusa wartę honorową wspólnie zaciągnęli żołnierze polscy i węgierscy, także skauci. Żołnierze - Bratankowie Węgrzy z bronią u nogi! Bez krzty przesady można stwierdzić, iż ta fotografia ma wymiar symboliczny!
Obóz internowania w Sárvár, istniejacy w latach 1939-41, był jednym z największych miejsc internowania (nazywano je obozami zbiorczymi unikając określenia „internowania”) na Węgrzech. Przewinęło się przez niego 2829 Polaków. Jak już pisałem wcześniej, w atykule poświęconym wojennej Wigilii w Lengyeltóti, opiekę duszpasterską nad polskimi żołnierzami wyznania katolickiego sprawowało Polskie Katolickie Duszpasterstwo na Węgrzech. Polacy internowani w Sárvár uczęszczali do kościoła Świętego Władysława Króla Węgier. Warto przypomnieć, że Władysław I Święty, z dynastii Arpadów, urodził się w Krakowie jako syn Beli I, króla Wegier, i nieznanej z imienia córki Mieszka II, króla Polski. Pobyt polskich uchodźców w Sárvár został upamiętniony tablicą umieszczoną na fasadzie wspomnianego kościoła Świętego Władysława, z inskrypcją w językach węgierskim i polskim, następującej treści:
„W kościele tym modlili się polscy żołnierze inter. do Boga o wolność Ojczyzny i chwałę Węgier w latach 1939-1941”
Tak oto historia Polski i Węgier splata się już przez ponad tysiąc lat.
Piękna „rodzinna” - być może pożegnalna - fotografia Polaków i Węgrów. Maj 1940 roku. Polscy oficerowie, już w cywilnych ubraniach, dostarczanych często przez Węgrów za pośrednictwem polskich księży, mających możliwość swobodnego przemieszczania się między obozami, przed wyjazdem do armii polskiej we Francji lub Anglii.
Grupa wyższych oficerów polskich i węgierskich z księdzem Rutkowskim (?)
Tekst: Marek Sukiennik
Fotografie i karty pocztowe ze zbiorów autora.
Warto przeczytać:
(http://portalwiedzy.onet.pl/74297,,,,obozy_internowania_zolnierzy_polskich,haslo.html)
